بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی، بزرگترین تولیدکنندگان مواد پایه پتروشیمی به ترتیب آسیاپاسیفیک، آمریکای شمالی، اروپا، خاورمیانه، اوراسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا هستند.. میزان تولید نهایی و نه ظرفیت اسمی، منطقه آسیاپاسیفیک در سال ۲۰۱۷ برابر با ۳۲۰ میلیون تن در سال است که نسبت به تولید نهایی رقبای بعدی (آمریکای شمالی: ۹۰ میلیون تن، اروپا و خاورمیانه: ۷۰ میلیون تن) بسیار بیشتر است.
در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۶ پیشبینی میشود که مرکز جرم تولیدات محصولات پتروشیمی در دنیا از کشورهای پیشتاز توسعه از جمله اتحادیه اروپا و ژاپن به سمت کشور چین و شرق آسیا منتقل شود. در این بین منطقه خاورمیانه هم علیرغم افزایش سهم، از سال ۲۰۱۱ به بعد سهم این منطقه دچار تغییر خاصی نخواهد شد و این کشور چین است که با رویکرد تهاجمی خود، سهم بازار کشورهای دنیا را از آن خود میکند. ایالات متحده نیز هر چند روند نزولی را دنبال کرده است، منتها به نظر میرسد که به کمک منابع غیرمتعارف و مزیت قیمتی در دسترسی به خوراک، سعی در تثبیت جایگاه خود در بازار محصولات پتروشیمی دنیا دارد.
سه منطقه خاورمیانه، آمریکا و چین دارای بیشترین رشد صنعت پتروشیمی در دهه اخیر بودهاند که هر یک متکی به یک مزیت بخصوص، این صنعت را توسعه دادهاند: آمریکا با تکیه بر منابع نفت و گاز نامتعارف بخصوص اتان حاصل از گاز شیل، خاورمیانه متکی بر منابع سرشار هیدروکربوری بخصوص اتان و چین با تکیه بر زغالسنگ.
کشورهای خاورمیانه به دلیل دسترسی به خوراک باارزش اتان، اثرگذاری زیادی در بازار اتیلن دارند. کشورهای آسیاپاسیفیک با رهبری چین بیش از ۵۰% تولید محصولات پایه پتروشیمی (بجز اتیلن) را در اختیار داشتهاند و نیز خواهند داشت.
مرکز مطالعات زنجیره ارزش معتقد است که شناخت بازارهای فرامنطقی و تجزیه و تحلیل وضعیت کشورهای مختلف در زنجیره ارزش نفت و گاز یکی از شروط لازم جهت ورود به بازارهای بین المللی است. مطمئنا کشورهای مختلف مبتنی بر مزیت های خود اقدام به ایجاد مزیت رقابتی جهت ورود به صنعت پتروشیمی نمایند، آشنایی دقیق نسبت به نقاط قوت و ضعف کشورها و شرکت های چند ملیتی موجب توسعه هدفمندتر صنعت پتروشیمی در داخل کشور خواهد شد. در سال های گذشته کشور چین با تکیه بر مزیت های داخلی خود از جمله منابع ذغال سنگ، نیروی انسانی و صد البته رشد اقتصادی بالای خود توانسته است که ظرفیت های توسعه ای خود را در بخش صنعت پتروشیمی نیز شکوفا نماید. امیدوار هستیم که ایران عزیز نیز با تکیه بر مزیت های داخلی خود مزیت های رقابتی ورود به این صنعت را به صورت پایدار طراحی و ایجاد نماید.