فرایند تبدیل گاز به سوخت های مایع

پراکندگی منابع گاز طبیعی و وجود فاصله بین مبادی تولید و مصرف سبب شده است که روش های مختلفی جهت انتقال گاز طبیعی از محل تولید تا بخش مصرف در نظر گرفته شود. در این بین می توان روش های مختلفی را بر شمرد از جمله؛

• خطوط لوله

• سردسازی و کاهش حجم گاز طبیعی (LNG)

• تبدیل گاز طبیعی به محصولات پایه پتروشیمیایی از جمله متانول و آمونیاک

• نهایتا تبدیل گاز طبیعی به سوخت های مایع در فرایندهای GTL

فرایند تبدیل گاز طبیعی به سوخت های مایع به نوعی از سه مرحله تولید گاز سنتز، تبدیل گاز سنتز به هیدروکربن های مایع (فرایند فیشر تروپش) و نهایتا تبدیل مایعات هیدروکربوری به محصولات نهایی تشکیل شده است.

محصولات نهایی تولیدی در این فرایند می توانند شامل؛ بنزین، دیزل، نفتا، گاز مایع، پارافین های سنگین و برش های روغنی باشند که بسته به نوع فرایندهای انتخابی در مجتمع نسبت و سهم هر یک از این محصولات متفاوت خواهد شد.

در حال حاضر سه مجتمع تبدیل گاز به مایع در دنیا طراحی و ساخته شده است که دو مجتمع در کشور قطر و یک مجتمع نیز در نیجریه واقع شده است. بررسی ها حاکی از آن است که حجم سرمایه گذاری مجتمع های فوق الذکر بسیار بالا بوده است. اولین واحد GTL در دنیا (ORYX) با مشارکت شرکت  قطری و ساسول آمریکای جنوبی با چند سال تاخیر در سال ۲۰۰۹ به ظرفیت ۳۴ هزار بشکه در روز و با حجم سرمایه گذاری ۸ میلیارد دلار به بهره برداری رسیده است. دومین واحد و  به نوعی بزرگترین مجتمع GTL دنیا (PEARL) نیز با مشارکت شرکت قطری و شرکت Shell با ظرفیت ۱۴۰ هزار بشکه در روز و با حجم سرمایه گذاری ۱۸ میلیارد دلار به بهره برداری رسیده است.

سومین مجتمع تبدیل گاز به مایع دنیا نیز با مشارکت شرکت Chevron آمریکایی جنوبی و همچنین شرکت ملی نفت نیجریه به ظرفیت ۳۴ هزار بشکه و حجم سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلار در منطقه اسکاروس نیجریه طراحی و احداث شده است.

مرکز مطلعات زنجیره ارزش معتقد است، در مرحله اول نیاز است استراتژی کلان حوزه گاز کشور مشخص گردد. در واقع نیاز است میزان حجم تولید گاز طبیعی در سال های پیش رو و حجم مصرف در بخش های مختلف روشن گردد. حال سوال اصلی این خواهد بود که سیاست کشور در برخورد با  مازاد عرضه گاز طبیعی در کشور چیست؟ صادرات؟ به وسیله خط لوله؟ LNG؟ و یا تبدیل آن به محصولات پتروشیمیایی؟ تبدیل آن به برق؟

حال در این بین فرایند تبدیل گاز طبیعی به مایع نیز می تواند به عنوان یکی از روش ها جهت تبدیل گاز به ارزش افزوده محسوب گردد! هر چند این نکته را باید مد نظر داشت که ایران عزیز با توجه به دارا بودن نفت خام و میعانات گازی روش ها و مسیرهای اقتصادی تری نسبت به GTL جهت تولید سوخت های مایع دارد. جهت آشنایی هر چه بیشتر از فرایندهای تبدیل گاز به فراورده های هیدروکربوری (GTL) به گزارش تجزیه و تحلیل صنعت تبدیل گاز طبیعی به فراورده های مایع مراجعه نمایید.